Փետրվարի 24

Փետրվարի 24

1.Սովորի՛ր(կրկնի՛ր-վերհիշի՛ր)  Եղիշե Չարենցի  «Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն…» բանաստեղծությունը (առավոտյան ընդհանուր պարապմունքին բոլորս միասին ասելու ենք):

Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց.
Լսո՞ւմ եք անուշ մի զնգոց —
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն։

Դյութում են շրթերը վարդե,
Սրտերը կրակ են ու բոց-
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց:

2․ Գրի՛ր վարժությունները։

1․Կետերը փոխարինի´ր ջ, ճ կամ չ տառերով:

Վերջ, ողչ, նկարիչ, չղջիկ, վայրէջք, հաչոց, խոճընդոտ, թռչուն, թրջել, թռչել, միջև, մինչև, ամբողջ, առաջին, աղջամուղջ:

2․Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք) Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք) Հորդ անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ) Հորթ տրտինգ տալով վազեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)

3. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

Որթերի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ) Որդերի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ) Շատ հաջող ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող) Հաչող շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող) Երեխայի կտրիչ ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ) Իմ բոլոր կտրիճ ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)

Չրերի Մասին

Որակյալ չիր պատրաստելու համար անհրաժեշտ են հիմնականում մաքուր, առողջ եւ տեխնիկական հասունության շրջանում գտնվող մրգեր: Չորացման համար նախատեված հումքը պետք է հավաքել ծառերից: Պտուղների արտաքին մակերեսին չպետք է լինի կարկտահարության կամ
հիվանդության հետքեր: Բերքահավաքից հետո
հումքի պահելու ժամկետը չպետք է գերազանցի
ծիրանի եւ դեղձի համար՝ 12 ժամ, սալորի եւ թզի
համար՝ 1 օր, տանձի եւ խնձորի վաղահաս
սորտերի համար՝ 2 օր, իսկ ուշահաս սորտերի
համար՝ 7 օր: Բերքահավաքից հետո պետք է
կատարել հետեւյալ գործողությունները՝ հումքի լվացում, տեսակավորում, կտրատում: Խորհուրդ է տրվում տանձի, դեղձի եւ խնձորի կտրատված պտուղները ընկղմել լիմոնաթթվի 0.5%-անոց լուծույթի մեջ, որը հնարավորություն կտա զերծ մնալ գունափոխությունից:

Լոռի մարզ

Լոռին գտնվում է Հայաստանի հյուսիսարևելյան մասում և սահմանակից է Վրաստանին: Լոռի անվանումն առաջին անգամ հիշատակվել է 11-րդ դարում, երբ Դավիթ I Անհողինը կառուցել է Լոռի բերդաքաղաքը, որը 1065 թվականին դարձել է Տաշիր-Ձորագետ թագավորության մայրաքաղաքը:

Հետագայում Լոռի անվանումը տարածվում է ամբողջ շրջանի վրա և փոխարինում նախկին Տաշիր անվանը: Լոռու մարզկենտրոնը Վանաձորն է` Հայաստանի մեծությամբ 3-րդ քաղաքը: Այժմ Վանաձորը հայտնի է որպես առողջարանային քաղաք, սակայն նախկինում եղել է նաև խոշոր արդյունաբերական կենտրոն:

Լոռին հայտնի է իր հոյակապ Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերով, որ գտնվում են Լոռու գեղատեսիլ բնության գրկում: Այս չքնաղ շրջանով են հոսում Փամբակ, Ձորագետ, Դեբետ և Աղստև գետերը: Մարզի կարևոր քաղաքներն են ԱլավերդինՍպիտակըՍտեփանավանը և Տաշիրը: Լոռին Հայաստանի ամենագեղեցիկ շրջաններից մեկն է:

Վանաձորից 24 կմ դեպի հյուսիս Ստեփանավան քաղաքն է: Այն համարվում է առողջարանային քաղաք՝ շնորհիվ մեղմ և խոնավ բնակլիմայական պայմանների: Քաղաքը հայտնի է իր դենդրոպարկով, որը տարածաշրջանում միակն է իր տեսակի մեջ։ Այն բաղկացած է բնական անտառից, լորենու ծառուղիներից և վայրի ծագում ունեցող այլ բուսատեսակներից։ Հատուկ արժեք ունեն դենդրոպարկի կալիֆորնիական սեքվոյաները։

Դենդրոպարկը հիմնադրվել է լեհ ինժեներ-անտառապահ Էդմունդ Լեոնովիչի կողմից 1931 թվականին: Կարելի է վստահորեն ասել, որ Ստեփանավանի դենդրոպարկը Հայաստանի ամենալավ այգին է: Այստեղ կարելի է երկար զբոսնել, թարմ օդ շնչել և վայելել խաղաղ բնությունը: Դենդրոպարկի այցելողները շատ են հատկապես ամռանը և սոճիների փոշոտման սեզոնի ընթացքում (ապրիլ-մայիս), երբ բարենպաստ պայմաններ են ստեղծվում ալերգիկ և խրոնիկ շնչառական հիվանդություններ ունեցողների համար:

Օձունի վանք

Եթե ​​այցելում եք Լոռի, անպայման այցելեք Օձունի եկեղեցի, որը 5-7-րդ դարերի հայկական բազիլիկ եկեղեցի է Օձուն գյուղում: Օձունը Լոռու մարզի ամենամեծ գյուղն է, որը գտնվում է Դեբեդ գետի կիրճի ձախ ափի սարահարթի վրա: Օձունի սարահարթն ինքնին բավականին տպավորիչ և դիտարժան վայր է այցելելու համար:

Առաջին եկեղեցին կառուցվել է Օձունում 6-րդ դարում: 8-րդ դարում այն վերակառուցվել է կաթողիկոս Հովհաննես Օձնեցու կողմից (717-728), ով, ինչպես ենթադրվում է անունից, Օձունեցի էր: Եկեղեցու շրջակայքում հոգևորականների գերեզմանաքարեր են և 5-6-րդ դարերի մահարձան, որն իրենից ներկայացնում է աստիճաններին տեղադրված կրկնակի կամար, որի որմնախորշերում բարձրաքանդակներով պատված սյուներ են։ Ենթադրվում է, որ այս հուշարձանը հարգանքի տուրք է Հովհաննես Օձնեցու հիշատակին, սակայն հուշարձանի ոճը հուշում է, որ այն հավանաբար տեղադրվել է ավելի վաղ՝ 6-րդ դարում:

ՎԱՆԱՁՈՐ

Վանաձորը Լոռու մարզկենտրոնն է: Այն Հայաստանի մեծությամբ 3-րդ քաղաքն է և Լոռու արդյունաբերական, տնտեսական, կրթական և մշակութային կենտրոնը: Քաղաքը գտնվում է մայրաքաղաք Երևանից 120 կմ հեռավորության վրա: Վանաձորը նախկինում կոչվել է Ղարաքիլիսա, այնուհետև՝ սովետական շրջանում՝ Կիրովական, իսկ Հայաստանի անկախացումից հետո (1992), Կիրովականը վերանվանվել է Վանաձոր:

Առաջադրանք

  • Նյութից դուրս հանիր <<10 փաստ Լոռվա մասին>> (կարող ես օգտվել նաև այլ նյութերից, բայց ոչ wikipedia-ից)

Լոռին հայտնի է իր հոյակապ Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերով։

Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերը գտնվում են Լոռու գեղատեսիլ բնության գրկում:

Լոռին գտնվում է Հայաստանի հյուսիսարևելյան մասում ։

Լոռին սահմանակից է Վրաստանին։

Լոռիի անվանումն առաջին անգամ հիշատակվել է 11-րդ դարում։

Դավիթ I Անհողինը կառուցել է Լոռի բերդաքաղաքը։

Լոռու մարզկենտրոնը Վանաձորն է։

Այս չքնաղ շրջանով են հոսում Փամբակ, Ձորագետ, Դեբետ և Աղստև գետերը:

Լոռու մարզի կարևոր քաղաքներն են ԱլավերդինՍպիտակըՍտեփանավանը և Տաշիրը:

Լոռին Հայաստանի ամենագեղեցիկ շրջաններից մեկն է:

 

Դասարանական Աշխատանք

134

Արդեն , հաղորդել, արևմուտք, զվարթ,սաղարթախիտ,բրդոտ,ժողովուրդ,հերթ,օրիորդ,ընդունակ,արտաքին,չորրորդ,մարդկային,փարթամ։

137

Զմրուխտ , թխկի, նախշուն,կխտար,նախկին,բախտ,ողկույզ,ճեխք,կողպեք։

Այս կողպեքը  դնողը շատ բախտավոր է ։

Այս զմրուխտը շատ փայլուն է։

Նախշուն  կխտարը վազում էր անտառում։

138

Գաղտնի,սանդուղք,ճեղքել,խախտել,վախկոտ,տախտակ,եղբայր։

Վախկոտ եղբայրը փախավ կռվից։

Ալենի եղբայրը գաղտիքներ է պահում։

 

Գործնական քերականություն

Գրի՛ր վարժությունները։

102. Բնակավայր կամ տեղանք ցույց տվող բառերին այնպիսի ածանցներ ավելացրու, որ նոր բառերը տվյալ տեղի բնակիչ իմաստն արտահայտեն:

Օրինակ՝ լեռն — լեռնցի:

Երևան, քաղաք, Վան, Մուշ, Աշտարակ, Արտաշատ,Դվին, Կարս, Գյումրի, Լոռի, Ամերիկա, Նյու-Յորք, Լոնդոն, սար, գյուղ:

Երևան-երևանցի,քաղաք-քաղաքացի,Մուշ-մշեցի,Վան-վանեցի,Արտաշատ-արտաշատցի,Դվին-դվինեցի,Կարս-կարսեցի,Գյումրի-գյումրեցի,Լոռի-լոռեցի,Ամերիկա-ամերիկացի,Նյու-Յորք,նյու-յորքցի,Լոնդոն-լոնդոնցի,սար-սարեցի,գյուղ-գյուղացի։

116. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով:

Օրինակ՝ միաեղջյուր — մի եղջյուր ունեցող:

Վիպագիր, մեծագլուխ, սրընթաց, երկերեսանի, զբոսայգի, սրամիտ, հեռուստացույց, պահարան, հայաստանցի:

Վիպագիր-վեպ գրող,մեծագլուխ-մեծ գլուխ ունեցող,երկերեսանի-երկու երես ունեցող,զբոսայգի-զբոսնելու այգի,սրամիտ-սուր միտք ունեցող,հեռուստացույց-հեռու ցույց տվող,պահարան-պահելու տեղ,հայաստանցի-Հայաստանում ապրող։

127. Ի՞նչ սկզբունքով են ընտրված յուրաքանչյուր շարքի բառերը: Բարձրաձայն կարդա´ և գտի՛ր, թե ո՞ր բառը դրան չի համապատասխանում:

Ա. Ամենաերկար, համաեվրոպական, հայելի, ամենաեռանդուն, կիսաեզրափակիչ, կիասեփ, վրաերթ:

Բ. Նայել, վայել, վայելել, վայելք, հայելանման, հայեր, ինքնաեռ, շղթայել, Կայեն, ծառայել:

129. Գրի´ր բառամիջում է ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:

Վայրէջք , անէական անէանալ․ լայնէկրան,հեռուստաէկրան,ելևէջ, երբևէ

Սա իմ կյանքի առաջին վայրէջքն  է։

Այս հեռուստաէկրանով դիտեցինք առաջին ֆիլմը։

Մայրիկս գնեց լայնէկրան հեռույստացույց։

130.Գրի´ր բառամիջում о ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:

Անօդ , երկարօրյա , անօրեն ,տնօրեն անօրինական , տնօրհնեք ։

Մենք անօդ տարածությունում կմահանանք ։

Իմ երկարօրյայի   ուսուսչուհին Ընկեր Ֆլորան է ։

Մեր դպրոցի տնօրենը Ընկեր Քնարիկն է ։

 

132. Կետերը փոխարինի´ր բ,պ կամ փ տառերով (հարկ եղած դեպքում դիմի´ր ուղղագրական բառարանին):

Նուրբ, սրբել, դարբին, խաբել, թպրտալ, երփներանգ, երբեք, համբուրել, փրփրել, հինգշաբթի, ճամփորդ, դարպաս, ճանապարհ, աղբանոց, իբրև, եղբայր:

133. Կետերը փոխարինի´ր գ, կ կամ ք տառերով (հարկ եղած դեպքում դի´միր ուղղագրական բառարանին):

Թարգմանել, հագուստ, կարգ, պարգևատրել, երգիչ, oգուտ, անեծք, սայթաքել, զորք, վարկաբեկել, գրկել, ձագուկ:

Մաթեմատիկա Ինքնաստուգում

Անուն  —  Ռաֆայել

Ազգանուն  — Գասպարյան

Դասարան — 5-1

Թվերը  պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը․
ա․ (72; 96);

72|2

36|2

18|2

9|9

1

96|2

48|2

24|2

12|2

6|3

3|3

1

(72, 96) = 2 x 2 x 2 = 8

բ․  (90; 126);

90|2

45|3

15|3

5|5

1

126|2

68|2

34|2

17|17

1

(90, 126) = 2

գ․  (108; 198);

108|2

59|59

1

198|3

66|2

33|3

11|11

1

(108, 198) = 2

դ․  (125; 200);

125|5

25|5

5|5

200|2

100|2

50|2

25|5

5|5

(125, 200) = 5 x 5 = 25

ե․  (175; 324);

175|5

35|5

7|7

1

324|2

162|2

81|3

27|3

19|19

1

(175, 324) = 1

զ․  (40; 56; 72);

40|2

20|2

10|2

5|5

1

56|2

28|2

14|2

7|7

1

72|2

36|2

18|2

9|9

1

(40, 56, 72) = 2 x 2 x 2 = 8

է.  (120; 140; 189):

120|2

60|2

30|2

15|3

5|5

1

140|2

70|2

35|5

7|7

1

189|3

63|3

21|3

7|7

1

(120, 140, 189) = 2 x 2 x 3 = 12

Թվերը  պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը․
ա․ (88; 104);

88|2

44|2

22|2

11|11

1

104|2

52|2

26|2

13|13

1

(88, 104) = 2 x 2 x 2 = 8
բ․  (85; 102);

85|85

1

102|2

51|3

17|17

1

(85, 102) = 1
գ․  (31; 40);

31|31

1

40|2

20|2

10|2

5|5

1

(31, 40) = 1
դ․  (140; 224);

140|2

70|2

35|5

7|7

1

224|2

112|2

56|2

28|2

14|2

7|7

1

(140, 224) = 2 x 2

ե․  (45; 48; 81);

45|5

9|9

1

48|2

29|29

1

81|3

27|3

9|9

1

(45, 48, 81) = 9
զ․  (57; 76; 83);

57|3

19|19

1

76|2

38|2

19|19

1

83|83

1

(57, 76, 83) = 1
է․  (260; 325; 455)

260|2

130|2

65|5

13|13

1

325|5

65|5

13|13

1

455|5

91|91

1

(260, 325, 455) = 5 x 13 = 65

Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը․

ա․ [21; 28] = 7 x 3 x 2 = 42

21|3

7|7

1

28|2

14|2

7|7

1

բ․  [84; 108] = 2 x 2 x 3 x 7 x 59 = 4956

84|2

42|2

21|3

7|7

1

108|2

59|59

1

գ.  [160; 260] = 2 x 2 x 5 x 2 x 2 x 2 x 13 = 2600

160|2

80|2

40|2

20|2

10|2

5|5

1

260|2

130|2

65|5

13|13

1

դ․  [14; 35; 42] = 2 x 7 x 5 x 3 = 210

14|2

7|7

1

35|5

7|7

1

42|2

21|3

7|7

1

ե․  [15; 40; 45] = 5 x 5 x 2 x 2 x 2 x 9 = 1800

15|5

5|5

1

40|2

20|2

10|2

5|5

1

45|5

9|9

1

Թվերը  պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը․

ա․  [23; 31] = 1 x 23 x 31 = 713

23|23

1

31|31

1

բ․   [32; 35] = 1 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 5 x 7 = 1120

32|2

16|2

8|2

4|2

2|2

1

35|5

7|7

1

գ.   [54; 126] = 2 x 3 x 3 x 9 x 7 = 1134

54|2

27|3

9|9

1

126|2

63|3

21|3

7|7

1

դ․   [48; 36; 54] = 2 x 2 x 3 x 2 x 2 x 9 = 432

48|2

24|2

12|2

6|2

3|3

1

36|2

18|2

9|9

1

54|2

27|3

9|9

1

ե․   [51; 68; 85] = 17 x 3 x 2 x 2 x 5 = 1020

51|3

17|17

1

68|2

34|2

17|17

1

85|5

17|17

Շրջանաձև վազքուղու մեկնարկային կետից միաժամանակ միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու հեծանվորդ։ Քանի՞ րոպեից նրանք նորից կհանդիպեն մեկնարկային կետում, եթե նրանցից մեկը մի լրիվ պտույտը կատարում է 8 րոպեում, մյուսը՝ 10 րոպեում։ 40

Զանցել գործիքագոտուն