ակնածանք-պատիվ
վարագուրած-?
անտրտունջ-առանց բողոքելու
անգինա-կոկորդային հիվանդություն
Րաֆֆի
Արեգնազան
գթառատ
հաղթահարել
ընդհակառակ
ակնածանք-պատիվ
վարագուրած-?
անտրտունջ-առանց բողոքելու
անգինա-կոկորդային հիվանդություն
Րաֆֆի
Արեգնազան
գթառատ
հաղթահարել
ընդհակառակ
Փետրվարի 24
1.Սովորի՛ր(կրկնի՛ր-վերհիշի՛ր) Եղիշե Չարենցի «Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն…» բանաստեղծությունը (առավոտյան ընդհանուր պարապմունքին բոլորս միասին ասելու ենք):
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց.
Լսո՞ւմ եք անուշ մի զնգոց —
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն։
Դյութում են շրթերը վարդե,
Սրտերը կրակ են ու բոց-
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց:
2․ Գրի՛ր վարժությունները։
1․Կետերը փոխարինի´ր ջ, ճ կամ չ տառերով:
Վերջ, ողչ, նկարիչ, չղջիկ, վայրէջք, հաչոց, խոճընդոտ, թռչուն, թրջել, թռչել, միջև, մինչև, ամբողջ, առաջին, աղջամուղջ:
2․Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք) Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք) Հորդ անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ) Հորթ տրտինգ տալով վազեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)
3. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Որթերի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ) Որդերի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ) Շատ հաջող ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող) Հաչող շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող) Երեխայի կտրիչ ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ) Իմ բոլոր կտրիճ ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)
Որակյալ չիր պատրաստելու համար անհրաժեշտ են հիմնականում մաքուր, առողջ եւ տեխնիկական հասունության շրջանում գտնվող մրգեր: Չորացման համար նախատեված հումքը պետք է հավաքել ծառերից: Պտուղների արտաքին մակերեսին չպետք է լինի կարկտահարության կամ
հիվանդության հետքեր: Բերքահավաքից հետո
հումքի պահելու ժամկետը չպետք է գերազանցի
ծիրանի եւ դեղձի համար՝ 12 ժամ, սալորի եւ թզի
համար՝ 1 օր, տանձի եւ խնձորի վաղահաս
սորտերի համար՝ 2 օր, իսկ ուշահաս սորտերի
համար՝ 7 օր: Բերքահավաքից հետո պետք է
կատարել հետեւյալ գործողությունները՝ հումքի լվացում, տեսակավորում, կտրատում: Խորհուրդ է տրվում տանձի, դեղձի եւ խնձորի կտրատված պտուղները ընկղմել լիմոնաթթվի 0.5%-անոց լուծույթի մեջ, որը հնարավորություն կտա զերծ մնալ գունափոխությունից:
Լոռին գտնվում է Հայաստանի հյուսիսարևելյան մասում և սահմանակից է Վրաստանին: Լոռի անվանումն առաջին անգամ հիշատակվել է 11-րդ դարում, երբ Դավիթ I Անհողինը կառուցել է Լոռի բերդաքաղաքը, որը 1065 թվականին դարձել է Տաշիր-Ձորագետ թագավորության մայրաքաղաքը:
Հետագայում Լոռի անվանումը տարածվում է ամբողջ շրջանի վրա և փոխարինում նախկին Տաշիր անվանը: Լոռու մարզկենտրոնը Վանաձորն է` Հայաստանի մեծությամբ 3-րդ քաղաքը: Այժմ Վանաձորը հայտնի է որպես առողջարանային քաղաք, սակայն նախկինում եղել է նաև խոշոր արդյունաբերական կենտրոն:
Լոռին հայտնի է իր հոյակապ Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերով, որ գտնվում են Լոռու գեղատեսիլ բնության գրկում: Այս չքնաղ շրջանով են հոսում Փամբակ, Ձորագետ, Դեբետ և Աղստև գետերը: Մարզի կարևոր քաղաքներն են Ալավերդին, Սպիտակը, Ստեփանավանը և Տաշիրը: Լոռին Հայաստանի ամենագեղեցիկ շրջաններից մեկն է:
Վանաձորից 24 կմ դեպի հյուսիս Ստեփանավան քաղաքն է: Այն համարվում է առողջարանային քաղաք՝ շնորհիվ մեղմ և խոնավ բնակլիմայական պայմանների: Քաղաքը հայտնի է իր դենդրոպարկով, որը տարածաշրջանում միակն է իր տեսակի մեջ։ Այն բաղկացած է բնական անտառից, լորենու ծառուղիներից և վայրի ծագում ունեցող այլ բուսատեսակներից։ Հատուկ արժեք ունեն դենդրոպարկի կալիֆորնիական սեքվոյաները։
Դենդրոպարկը հիմնադրվել է լեհ ինժեներ-անտառապահ Էդմունդ Լեոնովիչի կողմից 1931 թվականին: Կարելի է վստահորեն ասել, որ Ստեփանավանի դենդրոպարկը Հայաստանի ամենալավ այգին է: Այստեղ կարելի է երկար զբոսնել, թարմ օդ շնչել և վայելել խաղաղ բնությունը: Դենդրոպարկի այցելողները շատ են հատկապես ամռանը և սոճիների փոշոտման սեզոնի ընթացքում (ապրիլ-մայիս), երբ բարենպաստ պայմաններ են ստեղծվում ալերգիկ և խրոնիկ շնչառական հիվանդություններ ունեցողների համար:
Եթե այցելում եք Լոռի, անպայման այցելեք Օձունի եկեղեցի, որը 5-7-րդ դարերի հայկական բազիլիկ եկեղեցի է Օձուն գյուղում: Օձունը Լոռու մարզի ամենամեծ գյուղն է, որը գտնվում է Դեբեդ գետի կիրճի ձախ ափի սարահարթի վրա: Օձունի սարահարթն ինքնին բավականին տպավորիչ և դիտարժան վայր է այցելելու համար:
Առաջին եկեղեցին կառուցվել է Օձունում 6-րդ դարում: 8-րդ դարում այն վերակառուցվել է կաթողիկոս Հովհաննես Օձնեցու կողմից (717-728), ով, ինչպես ենթադրվում է անունից, Օձունեցի էր: Եկեղեցու շրջակայքում հոգևորականների գերեզմանաքարեր են և 5-6-րդ դարերի մահարձան, որն իրենից ներկայացնում է աստիճաններին տեղադրված կրկնակի կամար, որի որմնախորշերում բարձրաքանդակներով պատված սյուներ են։ Ենթադրվում է, որ այս հուշարձանը հարգանքի տուրք է Հովհաննես Օձնեցու հիշատակին, սակայն հուշարձանի ոճը հուշում է, որ այն հավանաբար տեղադրվել է ավելի վաղ՝ 6-րդ դարում:
ՎԱՆԱՁՈՐ
Վանաձորը Լոռու մարզկենտրոնն է: Այն Հայաստանի մեծությամբ 3-րդ քաղաքն է և Լոռու արդյունաբերական, տնտեսական, կրթական և մշակութային կենտրոնը: Քաղաքը գտնվում է մայրաքաղաք Երևանից 120 կմ հեռավորության վրա: Վանաձորը նախկինում կոչվել է Ղարաքիլիսա, այնուհետև՝ սովետական շրջանում՝ Կիրովական, իսկ Հայաստանի անկախացումից հետո (1992), Կիրովականը վերանվանվել է Վանաձոր:
Առաջադրանք
Լոռին հայտնի է իր հոյակապ Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերով։
Հաղպատ և Սանահին միջնադարյան վանքերը գտնվում են Լոռու գեղատեսիլ բնության գրկում:
Լոռին գտնվում է Հայաստանի հյուսիսարևելյան մասում ։
Լոռին սահմանակից է Վրաստանին։
Լոռիի անվանումն առաջին անգամ հիշատակվել է 11-րդ դարում։
Դավիթ I Անհողինը կառուցել է Լոռի բերդաքաղաքը։
Լոռու մարզկենտրոնը Վանաձորն է։
Այս չքնաղ շրջանով են հոսում Փամբակ, Ձորագետ, Դեբետ և Աղստև գետերը:
Լոռու մարզի կարևոր քաղաքներն են Ալավերդին, Սպիտակը, Ստեփանավանը և Տաշիրը:
Լոռին Հայաստանի ամենագեղեցիկ շրջաններից մեկն է:
134
Արդեն , հաղորդել, արևմուտք, զվարթ,սաղարթախիտ,բրդոտ,ժողովուրդ,հերթ,օրիորդ,ընդունակ,արտաքին,չորրորդ,մարդկային,փարթամ։
137
Զմրուխտ , թխկի, նախշուն,կխտար,նախկին,բախտ,ողկույզ,ճեխք,կողպեք։
Այս կողպեքը դնողը շատ բախտավոր է ։
Այս զմրուխտը շատ փայլուն է։
Նախշուն կխտարը վազում էր անտառում։
138
Գաղտնի,սանդուղք,ճեղքել,խախտել,վախկոտ,տախտակ,եղբայր։
Վախկոտ եղբայրը փախավ կռվից։
Ալենի եղբայրը գաղտիքներ է պահում։
Գրի՛ր վարժությունները։
102. Բնակավայր կամ տեղանք ցույց տվող բառերին այնպիսի ածանցներ ավելացրու, որ նոր բառերը տվյալ տեղի բնակիչ իմաստն արտահայտեն:
Օրինակ՝ լեռն — լեռնցի:
Երևան, քաղաք, Վան, Մուշ, Աշտարակ, Արտաշատ,Դվին, Կարս, Գյումրի, Լոռի, Ամերիկա, Նյու-Յորք, Լոնդոն, սար, գյուղ:
Երևան-երևանցի,քաղաք-քաղաքացի,Մուշ-մշեցի,Վան-վանեցի,Արտաշատ-արտաշատցի,Դվին-դվինեցի,Կարս-կարսեցի,Գյումրի-գյումրեցի,Լոռի-լոռեցի,Ամերիկա-ամերիկացի,Նյու-Յորք,նյու-յորքցի,Լոնդոն-լոնդոնցի,սար-սարեցի,գյուղ-գյուղացի։
116. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով:
Օրինակ՝ միաեղջյուր — մի եղջյուր ունեցող:
Վիպագիր, մեծագլուխ, սրընթաց, երկերեսանի, զբոսայգի, սրամիտ, հեռուստացույց, պահարան, հայաստանցի:
Վիպագիր-վեպ գրող,մեծագլուխ-մեծ գլուխ ունեցող,երկերեսանի-երկու երես ունեցող,զբոսայգի-զբոսնելու այգի,սրամիտ-սուր միտք ունեցող,հեռուստացույց-հեռու ցույց տվող,պահարան-պահելու տեղ,հայաստանցի-Հայաստանում ապրող։
127. Ի՞նչ սկզբունքով են ընտրված յուրաքանչյուր շարքի բառերը: Բարձրաձայն կարդա´ և գտի՛ր, թե ո՞ր բառը դրան չի համապատասխանում:
Ա. Ամենաերկար, համաեվրոպական, հայելի, ամենաեռանդուն, կիսաեզրափակիչ, կիասեփ, վրաերթ:
Բ. Նայել, վայել, վայելել, վայելք, հայելանման, հայեր, ինքնաեռ, շղթայել, Կայեն, ծառայել:
129. Գրի´ր բառամիջում է ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:
Վայրէջք , անէական անէանալ․ լայնէկրան,հեռուստաէկրան,ելևէջ, երբևէ
Սա իմ կյանքի առաջին վայրէջքն է։
Այս հեռուստաէկրանով դիտեցինք առաջին ֆիլմը։
Մայրիկս գնեց լայնէկրան հեռույստացույց։
130.Գրի´ր բառամիջում о ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:
Անօդ , երկարօրյա , անօրեն ,տնօրեն անօրինական , տնօրհնեք ։
Մենք անօդ տարածությունում կմահանանք ։
Իմ երկարօրյայի ուսուսչուհին Ընկեր Ֆլորան է ։
Մեր դպրոցի տնօրենը Ընկեր Քնարիկն է ։
132. Կետերը փոխարինի´ր բ,պ կամ փ տառերով (հարկ եղած դեպքում դիմի´ր ուղղագրական բառարանին):
Նուրբ, սրբել, դարբին, խաբել, թպրտալ, երփներանգ, երբեք, համբուրել, փրփրել, հինգշաբթի, ճամփորդ, դարպաս, ճանապարհ, աղբանոց, իբրև, եղբայր:
133. Կետերը փոխարինի´ր գ, կ կամ ք տառերով (հարկ եղած դեպքում դի´միր ուղղագրական բառարանին):
Թարգմանել, հագուստ, կարգ, պարգևատրել, երգիչ, oգուտ, անեծք, սայթաքել, զորք, վարկաբեկել, գրկել, ձագուկ:
Անուն — Ռաֆայել
Ազգանուն — Գասպարյան
Դասարան — 5-1
Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը․
ա․ (72; 96);
72|2
36|2
18|2
9|9
1
96|2
48|2
24|2
12|2
6|3
3|3
1
(72, 96) = 2 x 2 x 2 = 8
բ․ (90; 126);
90|2
45|3
15|3
5|5
1
126|2
68|2
34|2
17|17
1
(90, 126) = 2
գ․ (108; 198);
108|2
59|59
1
198|3
66|2
33|3
11|11
1
(108, 198) = 2
դ․ (125; 200);
125|5
25|5
5|5
200|2
100|2
50|2
25|5
5|5
(125, 200) = 5 x 5 = 25
ե․ (175; 324);
175|5
35|5
7|7
1
324|2
162|2
81|3
27|3
19|19
1
(175, 324) = 1
զ․ (40; 56; 72);
40|2
20|2
10|2
5|5
1
56|2
28|2
14|2
7|7
1
72|2
36|2
18|2
9|9
1
(40, 56, 72) = 2 x 2 x 2 = 8
է. (120; 140; 189):
120|2
60|2
30|2
15|3
5|5
1
140|2
70|2
35|5
7|7
1
189|3
63|3
21|3
7|7
1
(120, 140, 189) = 2 x 2 x 3 = 12
Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը․
ա․ (88; 104);
88|2
44|2
22|2
11|11
1
104|2
52|2
26|2
13|13
1
(88, 104) = 2 x 2 x 2 = 8
բ․ (85; 102);
85|85
1
102|2
51|3
17|17
1
(85, 102) = 1
գ․ (31; 40);
31|31
1
40|2
20|2
10|2
5|5
1
(31, 40) = 1
դ․ (140; 224);
140|2
70|2
35|5
7|7
1
224|2
112|2
56|2
28|2
14|2
7|7
1
(140, 224) = 2 x 2
ե․ (45; 48; 81);
45|5
9|9
1
48|2
29|29
1
81|3
27|3
9|9
1
(45, 48, 81) = 9
զ․ (57; 76; 83);
57|3
19|19
1
76|2
38|2
19|19
1
83|83
1
(57, 76, 83) = 1
է․ (260; 325; 455)
260|2
130|2
65|5
13|13
1
325|5
65|5
13|13
1
455|5
91|91
1
(260, 325, 455) = 5 x 13 = 65
Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը․
ա․ [21; 28] = 7 x 3 x 2 = 42
21|3
7|7
1
28|2
14|2
7|7
1
բ․ [84; 108] = 2 x 2 x 3 x 7 x 59 = 4956
84|2
42|2
21|3
7|7
1
108|2
59|59
1
գ. [160; 260] = 2 x 2 x 5 x 2 x 2 x 2 x 13 = 2600
160|2
80|2
40|2
20|2
10|2
5|5
1
260|2
130|2
65|5
13|13
1
դ․ [14; 35; 42] = 2 x 7 x 5 x 3 = 210
14|2
7|7
1
35|5
7|7
1
42|2
21|3
7|7
1
ե․ [15; 40; 45] = 5 x 5 x 2 x 2 x 2 x 9 = 1800
15|5
5|5
1
40|2
20|2
10|2
5|5
1
45|5
9|9
1
Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտիր ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը․
ա․ [23; 31] = 1 x 23 x 31 = 713
23|23
1
31|31
1
բ․ [32; 35] = 1 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 5 x 7 = 1120
32|2
16|2
8|2
4|2
2|2
1
35|5
7|7
1
գ. [54; 126] = 2 x 3 x 3 x 9 x 7 = 1134
54|2
27|3
9|9
1
126|2
63|3
21|3
7|7
1
դ․ [48; 36; 54] = 2 x 2 x 3 x 2 x 2 x 9 = 432
48|2
24|2
12|2
6|2
3|3
1
36|2
18|2
9|9
1
54|2
27|3
9|9
1
ե․ [51; 68; 85] = 17 x 3 x 2 x 2 x 5 = 1020
51|3
17|17
1
68|2
34|2
17|17
1
85|5
17|17
Շրջանաձև վազքուղու մեկնարկային կետից միաժամանակ միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու հեծանվորդ։ Քանի՞ րոպեից նրանք նորից կհանդիպեն մեկնարկային կետում, եթե նրանցից մեկը մի լրիվ պտույտը կատարում է 8 րոպեում, մյուսը՝ 10 րոպեում։ 40
https://docs.google.com/document/d/1ElbiS7Qo5tSNtwKawYP3UiHOflgRBRTh/edit?usp=sharing&ouid=102154513036360438413&rtpof=true&sd=true